TILSIMLI DERİ

“Evet, bir insanın kumar oynamasını anlayabilirim; yeter ki bu, ölümle kendisi arasında sadece tek bir kuruşunun kaldığını fark ettiğinde olsun,” diyor Rousseau. Tılsımlı Deri’nin kahramanı Raphaël de işte tam bu noktada bulunuyor. Kasvet dolu kumarhanenin kapısından içeri adım attığı anda önünde yalnızca iki ihtimal olduğunun farkında: Ya hayatını geri kazanacak ya da onu sonsuza dek kaybedecek. Ve biliyoruz ki kaybetmek, kazanmaktan daima daha kolaydır. Ama bu kayıp, şimdilik bir sonun değil, yepyeni bir hikâyenin başlangıcı oluyor romanda. Cebindeki son meteliği de yitiren Raphaël, Seine Nehri yakınlarında dolanarak intihar için en uygun zamanı beklerken, bütün görkemiyle insanı kendine çeken bir antikacı dükkânına rastlıyor ve burada ona sahip olanın her dileğini gerçekleştiren, üzerinde Süleyman’ın mührünün yer aldığı o büyülü nesneyle tanışıyor: tılsımlı deri. Elbette dileklerin yerine getirilmesinin bir bedeli de var. Zira, “Bana sahip olursan,” yazıyor tılsımlı derinin üzerinde, “her şeye sahip olursun. Fakat hayatın bana ait olacaktır.”

Gerçekçi romanın büyük ustası Balzac’ın kaleminden çıkan Tılsımlı Deri, ilk kez 1831 yılında yayımlandı. Roman, yazarın erken dönem eserlerinden biri olması itibarıyla fantastik unsurlarla örülü bir romantizmi içinde barındırsa da, Balzac 19. yüzyıl Fransa burjuvazisinin gerçekliklerini ortaya sermekten kaçınmıyor. Arzulara ulaşmak için çaba sarf etmek gerekmese nasıl olurdu sorusundan yola çıkıyor ve insanın karmaşık tabiatını, zayıflıklarını ve aşırılıklarını keskin ve canlı tasvirlerle satırlara döküyor. Büyük “İnsanlık Komedisi” külliyatının bilindik pek çok karakteri de yine Tılsımlı Deri’de okurun karşısına çıkıyor.

Tılsımlı Deri, Hamdi Varoğlu’nun gözden geçirilmiş çevirisiyle…