Nazi Almanyası’nda Kültür ve Sanat

Sanat, bir diktatörlüğün gölgesinde nasıl yaşar? Totaliter bir rejim’de üretilen sanat, bize o kültüre dair neler sunar? Böylesi bir sanat, yalnızca estetik açıdan yorumlanabilir mi? Nazi Almanyası’nda Kültür ve Sanat, yirminci yüzyılın en karanlık dönemlerinden birinde, Hitler yönetimindeki Nazi Almanyası’nda sanatın nasıl ideolojik bir aygıt haline getirildiğini, Üçüncü Reich’ın kültürel politikalarını, “yoz sanat” kavramını, rejimin desteklediği estetik anlayışları ve bu anlayışların nasıl dönüştüğünü mercek altına alıyor. Sanat tarihçisi, yazar ve akademisyen E. Osman Erden, rejimin hangi eserleri yüceltip hangilerini yasaklandığını, sanatçıların hangi yollarla susturulup bastırıldığını, sanatçıların ise bunlara ne şekilde karşılık verdiğini irdeliyor. Resimden heykele, sinemadan tiyatroya, mimariden edebiyata kültürün tüm alanlarını etkileyen bu dönüşümü örnekleriyle ortaya koyarken, tarihin en büyük insanlık suçlarından birini işleyen bu rejimin kültürel alanda yürüttüğü eylemleri de gözler önüne seriyor. Tüm bunları yaparken Alman kültürünün tarih içinde nasıl evrildiğini, bu kültürel birikimin nasıl olup da bir totaliter rejime entelektüel ve duygusal zemin hazırladığını ortaya koyuyor. Diğer bir deyişle, şairlerin ve düşünürlerin insanlarının nasıl olup da yargıçların ve cellatların insanlarına dönüştüğünü tüm detaylarıyla okuyucuya sunuyor.

1. Osman Erden

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Batı Sanatı ve Çağdaş Sanat programında “Nasyonal Sosyalizmin Alman Sanatına Yansıması” başlıklı yüksek lisans tezini tamamlamasının ardından “Türkiye’de Güncel Sanat Alanını Şekillendiren Unsurlar” başlıklı teziyle doktor unvanını kazandı. Halen Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü’nde doktor öğretim üyesi olarak görevini sürdürmektedir. UNESCO’ya bağlı Uluslararası Sanat Eleştirmenleri Derneği (AICA) Türkiye Şubesi’nin 2008-2011 yılları arasında yönetim kurulu üyeliği, 2011-2014 yılları arasında başkanlık görevlerini yerine getiren Erden’in Modern Sanatın Kısa Tarihi adlı kitabı 2016 yılında yayımlandı. Erden halen Fransız Devrimi’nde Kültür ve Sanat başlıklı kitap üzerine çalışmalarını sürdürmektedir.